Şarbon

Uzm. Dr. Züleyha Aşık

Şarbon, Bacillus anthracisin sebep olduğu bir enfeksiyondur. Basil gram pozitiftir. Enfeksiyon sığır, kuzu, at, katır gibi hayvanların derileri, yünleri, et ve sütleri aracılığıyla alınır. Ayrıca bu enfeksiyondan dolayı ölmüş hayvanların stoklanmış ürünlerinden de bulaş olur. İnsandan insana da enfeksiyonlu bölgeye yapılan pansumana temasla geçiş olur. Yünlerle uğraşan kişilerde ve bu yünlerin işlendiği fabrikada çalışan işçilerde, kasaplarda, derileri işleyen kimselerde, çobanlarda, çiftçilerde, aşçılarda, sağlık çalışanlarında, veterinerlerde maruz kalma olasılığı daha fazladır.

• Basil dirençlidir en fazla kesikler ve sıyrıklar aracılığıyla basilin sporları ciltte hastalık yapar. Yün işçilerinde yünlerin bulunduğu alanlarda ve ürünlerin işlendiği fabrikalardaki havadan solunum sistemine geçiş olur. Enfekte hayvanlardan elde edilen az pişirilmiş gıdalar bulantı, kusma, ateş, zayıflama, iştahsızlık, şiddetli karın ağrısı gibi sindirim siteminde hastalık oluşturur. Solunum sitemi tutulduğunda ölüm oranı yüksektir. Ateş, ilerleyen nefes darlığı, morarma oluşur.
• Cilt lezyonları maruz kalınan bölgede temastan 3-7 gün sonra oluşur. Ağrısız kaşıntılı kabarıklık şeklinde başlar hızla sulanır, çevresi sert ve ödemlidir. Sulantılı alan kendiliğinden kahverengi siyah skar dokusuna döner etrafı kırmızı, şiş ve serttir. Ağrısız ve hassasiyeti yoktur.
• Erken tanı tedaviyi hızlandırmak için önemlidir. Biyopsi alınarak dokunun histepatolojik incelemesi, kan beyin omurilik sıvısı ve dokudan kültür ve gram boyaması yapılabilir.
• Tedavide antibiyotik kullanılır. Maruziyet sonrasında proflaksi amaçlı ciproflaxacin yada doxycycline gibi antibiyotikler tavsiye edilir.